978-94-90322-34-2

Metahaven

352

20,5 x 12

Paperback

Engels| Nederlands

Verschijningsdatum: november 2011

Deze publicatie is mede mogelijk gemaakt door ondersteuning van Stroom Den Haag, Extra City, Fonds BKVB en Stichting Stokroos.

De tentoonstelling 'Until it stops resembling itself'  is van 3 september t/m 11 december te bezichtigen bij Stroom Den Haag. Voor meer informatie: Stroom Den Haag

De publicatie komt tot stand in samenwerking met Extra City Kunsthal Antwerpen. Van 18 november 2011 t/m 15 januari 2012 vindt daar een tentoonstelling van Hans van Houwelingen samen met Jonas Staal plaats. Voor meer informatie: Extra City Kunsthal

Voor meer informatie zie ook: www.hansvanhouwelingen.nl

In 2004 verscheen, bij de inmiddels opgeheven kunstuitgeverij Artimo, de monografie STIFF. Hans van Houwelingen vs. Public Art Vanwege de verschijning van Hans van Houwelingen: UNDONE heeft de uitgeverij in samenwerking met de kunstenaar besloten ook de resterende exemplaren van STIFF breder op de markt te brengen. U kunt deze uitgave rechtstreeks bij onze uitgeverij verkrijgen voor prijs van € 25,-.

Beeldend kunstenaar Hans van Houwelingen staat bekend om zijn provocerende ontwerpen en kritisch perspectief op het hedendaags monument. Undone presenteert drie recente voorstellen van de kunstenaar, en vormt een tweeluik met zijn solotentoonstelling 'Until it stops resembling itself' bij Stroom Den Haag en de duo tentoonstelling met Jonas Staal '1:1' bij Extra City in Antwerpen. Een overeenkomst tussen de drie recente projecten is een monumentale praktijk waarin de kunstenaar aangeeft dat er geen nieuwe monumenten hoeven worden opgericht, maar dat er op een andere manier naar bestaande beelden en gedenktekens gekeken kan worden. Door ze los te maken van de gewoonte waarmee ze het verleden representeren of juist toedekken, en te herschikken in een nieuw stedelijk programma en in een nieuwe kritische configuratie: als een steeds veranderend beeld van onszelf.

Allerlei vooronderstellingen en strategieën die bepalend zijn in het denken en conceptualiseren van monumenten worden in de werken en teksten van Hans van Houwelingen onder de loep genomen. Hij ontrafelt de hypocrisie, de drogredenen en de politieke sturing van de hedendaagse herdenkingspraktijk - de inflatie en verborgen agenda's van in de openbare ruimte opgerichte gedenktekens.

Van Houwelingens recente voorstel voor een 'Gastarbeidermonument' in Rotterdam focust op de politieke motieven en consequenties van een monument dat de maatschappelijke betekenis van gastarbeiders na de Tweede Wereldoorlog herdenkt. Hij stelde voor om de in zeer slechte staat verkerende 'Bijenkorf Constructie' van Naum Gabo aan de Coolsingel vakbekwaam te laten restaureren door gastarbeiders. Doel hiervan was een herijking van 'politiek bezit'; het weer in perfecte staat gebrachte beeld zou hierna worden uitgeroepen tot Nationaal Gastarbeidermonument. De monumentale status van het beeld verplaatst zich van een geschiedenis van oorlog en wederopbouw naar een andere geschiedenis die begint met immigratie en naoorlogse culturele en maatschappelijke veranderingen en uiteindelijk leidt tot globalisering en de actuele dilemma's van het multiculturalisme.

'Gedane zaken nemen keer' is een voorstel het Amsterdamse Rudolf Thorbeckemonument en het Haagse monument van Baruch Spinoza te ruilen. In zijn tentoonstelling 'Until It Stops Resembling Itself' heeft Van Houwelingen de standbeelden van de vermaarde filosoof en de grondlegger van de moderne democratie letterlijk van hun sokkel laten stappen om in de expositieruimte van Stroom tot een onmoeting te komen. Onder het toeziend oog van de liberale denkers en op loopafstand van het centrum van de Nederlandse politiek, zet Van Houwelingen andermaal het denken over kunst in relatie tot openbare ruimte en tot de machtsstructuren die haar beïnvloeden op scherp.

Het derde project is 'Sluipweg, waarlangs de dood heeft weten te ontsnappen', een voetpad gemaakt van honderden grafstenen van geruimde graven op de geschutsdijk rond Fort bij Vijfhuizen. Deze militaire vesting bleek al tijdens de aanbouw stategisch achterhaald waardoor er nooit enige slag werd geleverd. Op de plaats die nooit geschiedenis kreeg liggen nu honderden anonieme materiele restanten van elders gevochten strijd. Sluipweg confronteert de bezoeker met het beeld van een oorlogsmonument, waar geen trauma aan vooraf ging. Ze vinden tegelijkertijd plaats in hetzelfde beeld, waardoor de gebruikelijke denkconstructies die de dood verheffen om hem van het leven te kunnen scheiden, worden verstoord.

Met bijdragen van:

Hans van Houwelingen, Mihnea Mircan (curator en artistiek directeur van Extra City-Kunsthal Antwerpen), Arno van Roosmalen (directeur Stroom Den Haag), John Heymans (filosoof, faculteitsmedewerker/ lecturer Theory aan ArtEZ Fine Arts Master Degree Programme), Jonas Staal (kunstenaar), Mark Jarzombek (professor of the History and Theory of Architecture / Associate Dean van MIT's School of Architecture and Planning), David Riff (kunstcriticus en schrijver), Jonathan Lahey Dronsfield (Lecturer in Theory and Philosophy of Art, University of Reading), Gerald Raunig (filosoof, kunsttheoreticus), Marina Vishmidt (schrijver), Julia Bryan-Wilson (ass. professor Art History aan UC Berkeley), Brian Dillon (UK editor van Cabinet magazine en docent Critical Writing aan de Royal College of Art), en Vincent W.J. van Gerven Oei (schrijver). 

Uit de pers

' Van Houwelingen laat hier op treffende wijze zien dat de oorspronkelijke betekenis van een gedenkteken die als een absolute zekerheid – niets zo definitief als de dood – wordt gepresenteerd, relatief is. Andere machten, zoals geld, spelen een belangrijker rol. Door de stenen samen te brengen in een nieuw monument kan hij die kritische kijk op de manier waarop wij met de dood omgaan, verenigen met een nieuwe bijzondere nagedachtenis aan de mensen voor wie de stenen ooit bestemd waren. Dit voorbeeld laat zien hoe raak Van Houwelingen zijn pleidooi voor het geven van een nieuwe context aan soms stoffige monumenten op een maatschappijkritische wijze weet te realiseren. - Archined 11-2011

'Hans van Houwelingen staat bekend om zijn kritische reflecties op het monument. (...) Het gaat hem om de verhouding tussen monument en politiek, het monument en de bevolking en bovenal de relatie tussen het monument en de tijd. Een monument is in zijn ogen een fixatie in de tijd, boven het alledaagse uitgelicht door een sokkel. Wat verandert in de tijd is ons denken over het beeld. Van Houwelingen: 'Zo'n monument zegt heel veel over onszelf.' Zijn fascinatie voor monumenten komt voort uit hun positie op het snijvlak van politiek en beeldende kunst.' - Metropolis M

'Volgens kunstenaar Hans van Houwelingen moet kunst betrokken zijn bij de wereld en fel als een voetzoeker. (...) Van Houwelingen heeft zich altijd tegen het Nederlandse kunstklimaat afgezet. Zo schreef hij begin jaren negentig in Metropolis M dat de beeldende kunst in dit land onderworpen is aan een taai gecodeerd systeem dat berust op een verkeerde visie op artistieke vrijheid en uiteindelijk zal leiden tot een culturele catastrofe. %22Visie en klandizie, het ontbreekt de beeldende kunst aan beide%22, fulmineerde hij, om te eindigen met een oproep aan kunstenaars om het heft in eigen handen te nemen en uitsluitend geloof en vertrouwen te hebben in de eigen artisitieke kracht. Voor Van Houwelingen ligt die kracht in kunst die niet afstandelijk is of in zichzelf gekeerd, maar betrokken bij de wereld en fel als een voetzoeker.' - Anna Tilroe, De Groenen Amsterdammer, 06.10.2011

'Hans van Houwelingen herschrijft eigenlijk de geschiedenis van bestaande beelden en al doende geeft hij een andere kijk op het begrip 'monument'. Egbert van Faassen, Den Haag Centraal, 25.11.2011

'Waar Hans van Houwelingen verschijnt, verdwijnt het aura van gewichtigheid
dat monumenten normaal gesproken omgeeft. Betekenis en herinnering, vastgeklonken in staal en steen, gaan bij hem schuiven. Een bestaand beeld mag bekogeld worden, krijgt een nieuwe betekenis of een absurd hoge sokkel. Er schuilt – zeldzaam in de openbare kunst – vaak een zachte, ontwrichtende
humor in. Zijn voorstellen schuren.' - Sacha Bronwasser, de Volkskrant, 02.09.2011